[Giải mã] Vì sao lại thờ Thần Tài và Thổ Địa chung với nhau?

Bàn thờ Thần Tài Thổ Địa có lẽ đã trở nên quá quen thuộc với hầu hết người Việt. Có nhà bày trí bàn thờ to, có nhà thì nhỏ tùy vào không gian; nhưng dù thế nào đi nữa thì việc thờ cúng Thần Tài Thổ Địa vẫn không thể thiếu trong đời sống tâm linh của mọi gia đình. Mặc dù được thờ nhiều như thế nhưng không phải ai cũng biết được truyền thuyết về hai vị thần này và tại sao Thần Tài Thổ Địa lại được đặt thờ chung với nhau. 

Giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa

Tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa đã xuất hiện khá lâu vào khoảng cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ thứ XX. Hai vị thần này được thờ tự khá phổ biến trong các gia đình hiện nay. Các vị gia thần này thân thiết và gần gũi với tín chủ đến nỗi gần như không có một quy thức nào cần phải tuân thủ khi thờ cúng. Khi đời sống ngày càng phát triển, người người nhà nhà đều lấy việc kinh doanh làm tiền đề thì đây cũng là lúc tập tục thờ cúng Thần Tài Thổ Địa trở nên phổ biến hơn. 

Theo một số tài liệu hiếm hoi còn tồn tại, thì vào thế kỉ thứ XIX mọi người vẫn còn mơ hồ, chưa thực sự phân biệt được Thần Tài, Thổ Địa và chỉ xem hai vị thần này đề là “Thần đất, thần giữ tiền bạc”. Cứ thế tập tục thờ chung Ông Địa và Thần Tài cùng ra đời; càng về sau hai vị thần này là một cặp đôi không thể nào tách rời được. Một số tài liệu khác lại cho rằng việc thờ chung này xuất phát từ nguồn gốc tín lý cổ xưa về Thần Đất. Vị thần bảo hộ một phần đất đai và phù hộ cho người nông dân lúc bấy giờ được mùa màng, bội thu từ đó cũng làm cho gia chủ phát đạt, giàu có. Về sau, kinh tế hàng hóa phát triển; thương nghiệp và doanh nghiệp càng lúc càng có vị trí quan trọng trong hoạt động kinh tế thì tiền tài, vàng bạc là dấu hiệu của sự giàu có chứ không phải là “lúa thiên, ruộng mẫu” thì người ta lại cần cho mình một vị thần mang lại tài lộc đó là Thần Tài. Hai vị Thần đều mang ý nghĩa đem đến sự giàu sang và tài lộc nên được mọi người đặt thờ chung.

Đó là quan niệm xưa của dân gian; còn đứng trên phương diện phong thủy thì việc sắp xếp Thần Tài và Thổ Địa thờ cạnh nhau là rất phù hợp. Thần Tài đem tới tài lộc, tiền bạc, vượng khí giúp gia chủ làm ăn kinh doanh phát đạt, thịnh vượng. Trong khi đó Thổ Địa giúp gia chủ cai quản đất đai, bảo vệ khỏi sự quấy nhiễu của âm khí, xua đuổi xui xẻo. Hai vị thần đứng chung với nhau giúp phát huy được hết những điều tốt đẹp có thể mang lại cho gia chủ.

• Tham khảo thêm: Cách bày trí bàn thờ gia tiên phong thủy